Achtergrond onderzoek

Vanuit het Radboudumc in Nijmegen wordt een origineel onderzoek verricht naar de veiligheid van geneesmiddelen bij borstvoeding. Het gaat om een medicijn tegen HIV dat al uitgebreid onderzocht is en veilig voor inname door gezonde vrouwen (meer weten over veiligheid?). Hiervoor heeft de onderzoeksgroep hulp nodig van gezonde moeders die borstvoeding geven en van plan zijn om hiermee te stoppen of het kortdurend willen onderbreken om andere moeders te helpen.
Als je meedoet met dit onderzoek, neem je eenmalig het onderzoeksmedicijn in en vervolgens sta je gedurende 24 uur bloed en moedermelk af. Je blijft twaalf uur in het ziekenhuis, slaapt thuis en komt de volgende dag nog terug voor een laatste bloed- en moedermelk afname. Om te zorgen dat je kindje geen risico loopt, vragen we je om minimaal 4 dagen geen borstvoeding te geven. Je kindje mag wel gewoon meekomen naar de onderzoeksdag in het Radboudumc en je ontvangt een reiskostenvergoeding en een onkostenvergoeding van 300 euro (meer weten over praktische kant van onderzoek? Of over de vergoeding?). Maar belangrijker nog: door mee te doen aan dit onderzoek, help je bij het vergroten van belangrijke kennis, waardoor moeders met hiv hun kindje met een geruster hart de borst kunnen geven.

Metingen in moedermelk

Geneesmiddelenonderzoek wordt vooral gedaan bij jonge, gezonde, witte mannen. Onderzoek bij kinderen, zwangeren en borstvoedende vrouwen wordt vermeden, uit angst om schade te veroorzaken. Toch hebben deze groepen wel regelmatig medicatie nodig. Vrouwen met chronische ziekten zoals kanker, depressie of infecties als hiv kunnen niet zomaar stoppen met het innemen van hun medicatie. Het is in zulke gevallen schrijnend dat er nauwelijks data beschikbaar is over de veiligheid van hun medicatie. In hoeverre wordt hun kind eraan blootgesteld? En is dit schadelijk?
Wereldwijd zijn er steeds meer initiatieven die in dit soort situaties metingen doen in moedermelk. Zo kunnen onderzoekers vaststellen of het medicijngebruik van moeder veilig is voor het kindje en of er een ander geneesmiddel gegeven kan worden wanneer dat niet het geval is. Het nadeel van deze onderzoeksopzet is dat je pas achteraf te weten komt of het veilig was. Er moeten eerst meerdere vrouwen en kinderen worden blootgesteld, voordat je het zeker weet.

Waardevolle informatie verzamelen

Onderzoekers van de apotheek van het Radboudumc pakken dit anders aan. Ze proberen op voorhand te weten te komen of bepaalde middelen veilig zijn. Dit doen ze door gezonde borstvoedende vrouwen eenmalig een medicijn in te laten nemen en vervolgens in bloed en moedermelk te meten wat er gebeurt. Als proefpersoon in dit onderzoek mag je jouw kindje minimaal vier dagen geen moedermelk geven, daarna is het wel weer veilig. Op deze manier wordt waardevolle informatie gewonnen, zonder dat er onnodig kinderen worden blootgesteld.
De geneesmiddelen die worden getest zijn bekende middelen tegen hiv die al uitvoerig zijn onderzocht en geregistreerd. Zwangere -en borstvoedende vrouwen die leven met hiv moeten dagelijks deze medicatie innemen, om te voorkomen dat het virus vrij spel krijgt. Dit kan namelijk leiden tot de ontwikkeling van AIDS. En misschien nog wel belangrijker, zo voorkomen ze dat het virus wordt overgedragen op hun kind.
Lange tijd is vrouwen met hiv afgeraden om borstvoeding te geven, vanwege deze reden. Maar tegenwoordig zijn de medicijnen tegen hiv zo krachtig dat het risico op overdracht via moedermelk kleiner is dan één procent. Daarom ligt de keuze meer en meer bij de vrouwen zelf of ze voor fles- of borstvoeding geven. Maar kiezen blijft lastig, want de informatie over de veiligheid van deze medicijnen in moedermelk ontbreekt dus nog.

Help jij andere moeders?

Voor het onderzoek van een medicijn tegen HIV heeft de onderzoeksgroep hulp nodig van gezonde moeders die borstvoeding geven en van plan zijn om hiermee te stoppen of het kortdurend willen onderbreken om andere moeders te helpen.